Per 1 januari 2021 is de Wet homologatie onderhands akkoord (WHOA) in werking getreden. Hiertoe is een nieuwe afdeling in de Faillissementswet opgenomen. Deze wet (gebaseerd op Europese regelgeving) biedt bedrijven die in financiële nood verkeren de mogelijkheid om ook buiten surseance of faillissement een onderhands akkoord met hun schuldeisers te treffen. Een dergelijk akkoord (dat ruime mogelijkheden biedt om schulden te herstructureren) kan -zo nodig- dwingend worden opgelegd door de rechtbank. “Dwingend” betekent dat -bij goedkeuring- iedereen aan het akkoord is gebonden, ook schuldeisers en aandeelhouders die tegen het akkoord hebben gestemd.
Een nuttig instrument
Het betreft hier een (voor Nederlandse begrippen) vergaande aanpassing van het bestaande systeem. Juist in deze (Corona)tijd waarin veel bedrijven in financiële problemen zijn gekomen door de (lockdown) maatregelen van de overheid, kan de WHOA een zeer nuttig instrument blijken te zijn. Het is namelijk bij uitstek bedoeld voor bedrijven die op zich wel rendabel zijn, maar een schuldsanering nodig hebben om een surseance of faillissement te voorkomen.
Een groot voordeel voor een bedrijf dat gebruik wil maken van de WHOA is, dat -anders dan bij een faillissement- de zeggenschap voor de normale bedrijfsvoering bij de directie blijft. Wel kan er (op verzoek van het bedrijf) door de rechtbank een zogenaamde herstructureringsdeskundige worden aangesteld. Dit is een onpartijdige en onafhankelijke functionaris. Sinds 1 januari dit jaar is dat al een paar keer door rechtbanken in den lande gedaan. De herstructureringsdeskundige kan een advocaat/curator zijn, maar ook een accountant of anderszins financieel deskundige. In een recente uitspraak van de rechtbank Noord-Nederland, locatie Groningen, zien we dat deze rechtbank de aanvrager had verzocht twee mogelijke deskundigen (in dit geval curatoren) voor te dragen, waaruit de rechtbank vervolgens een keuze heeft gemaakt. Aan het begin van de procedure kan men kiezen tussen een openbare of een besloten procedure. Bij een besloten procedure vindt geen publicatie plaats.
Taak herstructureringsdeskundige
De herstructureringsdeskundige heeft als taak om de waarde van de onderneming vast te stellen en deze waarde vervolgens onder de crediteuren te verdelen. Bij de waardebepaling wordt enerzijds gekeken naar de liquidatiewaarde (de waarde die voor verdeling beschikbaar is indien het akkoord niet tot stand zou komen en de onderneming moet worden vereffend); anderzijds naar de reorganisatie- waarde (de waarde die voor verdeling beschikbaar is indien het akkoord wel tot stand komt en de onderneming kan worden voortgezet). De waarde kan en zal vaak worden uitgekeerd in een andere vorm dan geld, bijvoorbeeld in de vorm van financiële instrumenten (zoals het omzetten van een vordering in een lening of het converteren van een vordering in aandelen).
Hierbij kunnen de crediteuren (anders dan bij een akkoord in surseance of faillissement) in zogenaamde klassen worden ingedeeld. Vervolgens wordt er ook per klasse over het akkoord gestemd. Bij klassen kan bijvoorbeeld gedacht worden aan handelscrediteuren zonder zekerheden, handelscrediteuren met zekerheden, grote handelscrediteuren, kleine handelscrediteuren, achtergestelde crediteuren, banken, belastingdienst, aandeelhouders etc. etc. Daarbij moet de herstructureringsdeskundige in de gaten houden dat een ieder aan waarde krijgt waar hij recht op heeft. Dit betekent dat individuele tegenstemmers niet minder mogen ontvangen dan zij zouden hebben gekregen in een faillissementssituatie.
De herstructureringsdeskundige heeft ook de (vergaande) mogelijkheid om overeenkomsten eenzijdig te beëindigen. De wederpartij bij een dergelijke overeenkomst krijgt dan een concurrente vordering tot schadevergoeding die in het akkoord wordt meegenomen.
Tenslotte verdient opmerking dat bij MKB-bedrijven -in beginsel- de instemming van het bestuur van het bedrijf vereist is voor het doen van de aanbieding aan de crediteuren, of (als niet alle klassen met het akkoord hebben ingestemd) het bij de rechtbank indienen van een verzoek tot goedkeuring van het akkoord.
Conclusie
Kortom: de WHOA biedt bedrijven in nood nieuwe mogelijkheden om hun schulden te saneren en de bedrijfsvoering voort te zetten zonder zeggenschap te verliezen en zonder in een faillissement terecht te komen. Wilt u meer over dit onderwerp te weten komen en de mogelijkheden die dit u biedt, neem dan contact met Jan Hein Mastenbroek of Job Holtz op.
