Door middel van medezeggenschap kunnen personeel en studenten invloed uitoefenen op het onderwijs en de gang van zaken binnen hun onderwijsinstelling. De samenstelling van de medezeggenschapsraden vindt plaats via verkiezingen.
Het college van bestuur kan iedere vijf jaar kiezen voor ongedeelde of gedeelde zeggenschap. Gedeelde zeggenschap houdt in dat personeel en studenten in aparte medezeggenschapsorganen plaatsnemen. In dat geval worden de bevoegdheden van de medezeggenschapraden geregeld door de Wet op de ondernemingsraden (WOR). Ongedeelde zeggenschap houdt in dat docenten en studenten in één orgaan zitten. In dat geval regelt de Wet op het hoger onderwijs en het wetenschappelijk onderzoek (WHW) de bevoegdheden.
Medezeggenschap op basis van de WHW vindt plaats op drie niveaus:
Per niveau gelden verschillende bevoegdheden, zoals het instemmingsrecht van een universiteitsraad voor vaststelling of wijziging van het studentenstatuut en het overnemen van bepaalde instemmings- en adviesrechten van een centraal medezeggenschapsorgaan door een faculteitsraad wanneer de betreffende aangelegenheid die faculteit in het bijzonder aangaat.
Sinds 5 maart 2015 hebben de universiteitsraden en andere centrale medezeggenschapsorganen een nieuwe bevoegdheid gekregen. De adviesbevoegdheid wat betreft de jaarlijkse begroting is namelijk uitgebreid tot een instemmingsrecht op hoofdlijnen van de begroting. Onder hoofdlijnen van de jaarlijkse begroting wordt in ieder verstaan de verdeling van de middelen over de beleidsterreinen onderwijs, onderzoek, huisvesting en beheer, investeringen en personeel. De aanleiding voor het nieuwe instemmingsrecht is de invoering van het sociaal leenstelsel waarmee middelen vrijkomen op de rijksbegroting ter investering van de kwaliteit van het hoger onderwijs. Uit de toelichting van de wet volgt, dat personeel en studenten daarover mee moeten kunnen beslissen.
Het instemmingsrecht is voor de eerste keer van toepassing op het begrotingsjaar 2016. Indien een medezeggenschapsorgaan niet kan instemmen met de hoofdlijnen van de begroting van het instellingsbestuur, kan een geschil worden voorgelegd aan de Commissie voor Geschillen medezeggenschap Hoger Onderwijs. Dit geldt ook voor geschillen over andere bevoegdheden.
Wilt u meer informatie over medezeggenschap binnen het onderwijs? De advocaten in de onderwijsbranche van BoutOveres advocaten helpen u graag!
