Stikstofontwikkelingen voor boeren
Voor veel boeren gaat het dit jaar over weinig anders dan stikstof. Na de plannen van het kabinet met het bekende kaartje en de daarover ontstane onrust is er inmiddels een advies van Johan Remkes. Helaas blijft nog steeds onduidelijk wat er de komende jaren voor boeren precies gaat veranderen. De onzekerheid is dus nog niet weggenomen.
Ook de hoogste bestuursrechter maakt het er voor boeren niet altijd gemakkelijker op. In deze blog sta ik stil bij een aantal recente uitspraken en de mogelijke gevolgen daarvan voor boeren.
Emissiearme stallen
In het advies van Remkes wordt veel verwacht van technische innovaties als mogelijke manier om de stikstofuitstoot te verlagen. Veel boeren zijn hier de afgelopen jaren ook mee aan de slag gegaan, bijvoorbeeld door emissiearme stallen aan te schaffen. Op 7 september 2022 (ECLI:NL:RVS:2022:2557, ECLI:NL:RVS:2022:2622 en ECLI:NL:RVS:2022:2624) en 12 oktober 2022 (ECLI:NL:RVS:2022:2874) heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State over drie staltypes geoordeeld dat de emissiefactoren van die staltypes niet meer mogen worden gebruikt voor de verlening van vergunningen op grond van de Wet natuurbescherming. Het gaat daarbij om de staltypes A1.13, A1.23 en A1.28.
De Afdeling komt in deze uitspraken tot de conclusie dat onderzoeken onvoldoende zekerheid geven over de vraag of deze staltypes wel de stikstofreductie realiseren die zij beloven. Die emissiefactoren zijn gebaseerd op proefmetingen, maar het is niet zeker of die uitkomsten ook in de praktijk worden waargemaakt. De Europese natuurbeschermingsregels vragen juist wel zekerheid. Daarom zet de Afdeling een streep door de vergunningen die zijn verleend voor de uitbreiding van een aantal melkveehouderijen waarbij deze staltypes zijn gebruikt. Alleen als uit een passende beoordeling blijkt dat er geen negatieve gevolgen zijn voor de natuur, kan een Wnb-vergunning worden verleend.
Koeien in de wei
In genoemde uitspraak van 12 oktober 2022 heeft de Afdeling ook een oordeel gegeven over de stikstofuitstoot van koeien die in de wei staan. Als op een veehouderij koeien zowel in de stal als in de wei worden gehouden, is een Wnb-vergunning nodig. Het totaal van de stikstofuitstoot mag dan geen negatieve gevolgen hebben voor de natuur.
Koeien die in de wei staan, stoten weliswaar stikstof uit, maar dat is minder dan de stikstofuitstoot van stalmest die op het land wordt uitgereden. Dit kan dan tegen elkaar worden weggestreept, het zogeheten intern salderen. In deze uitspraak komt de Afdeling tot het oordeel dat dit op grond van de Europese natuurbeschermingsregels is toegestaan. In deze uitspraak geeft de Afdeling wel een aantal voorwaarden om te bepalen of intern salderen mogelijk is. Als daaraan wordt voldaan, zijn er geen negatieve gevolgen voor de natuur. Als niet duidelijk is of aan die voorwaarden wordt voldaan, moet er door de provincie een nadere beoordeling worden gemaakt.
Gevolgen voor u
De recente uitspraken van de Afdeling hebben verschillende gevolgen. Voor boeren is het een tegenvaller dat een aantal emissiearme stallen op dit moment niet kan worden gebruikt. Voor boeren die gebruikmaken van een van die staltypes zal door de provincie een passende beoordeling moeten worden gemaakt. Mogelijk kan dan alsnog een vergunning worden verleend.
Een positieve ontwikkeling is dat intern salderen volgens de Afdeling in overeenstemming is met de Europese natuurbeschermingsregels. In een concreet geval zal moeten worden bekeken of intern salderen in dat geval mogelijk is. Als dat niet mogelijk is, moet de provincie nader beoordelen of er toch een vergunning kan worden verleend.
Heeft u vragen wat deze uitspraken precies voor u betekenen, neemt u dan contact op met Robert Steenbergen.
