Ondernemers dienen zich in te schrijven in het handelsregister bij de Kamer van Koophandel. Dit kan vanaf één week voordat je start met jouw activiteiten en moet gebeurd zijn maximaal één week nadat je gestart bent met jouw activiteiten. Bij de inschrijving zul je onder andere moeten aangeven welke ondernemingsvorm gebruikt wordt. Als startup kun je kiezen uit verschillende ondernemingsvormen, waarvan we hier drie belangrijke vormen zullen bespreken.
Bij een eenmanszaak drijft je de onderneming alleen. Dat is het geval als je een zelfstandig beroep uitoefent (bijvoorbeeld notaris of huisarts) of als je de enige eigenaar van het bedrijf bent. Een eenmanszaak kan dus ook personeel in dienst hebben.
Oprichting
Oprichting van een eenmanszaak kost weinig tijd. Je hoeft je alleen in te schrijven bij de Kamer van Koophandel. Je bent niet verplicht om een jaarrekening te deponeren.
Aansprakelijkheid
Een eenmanszaak is geen rechtspersoon. Als je een eenmanszaak hebt, bent je als startup dus persoonlijk aansprakelijk voor de schulden van jouw onderneming.
Fiscaal
Er zijn meerdere belastingen die door eenmanszaken betaald dienen te worden. Voor de btw (omzetbelasting) bent je ondernemer en zijn de btw-regels op je van toepassing. Indien je aan de eisen voor het ondernemerschap voldoet, dien je inkomstenbelasting te betalen over de winst. Je kunt als ondernemer voor de inkomstenbelasting gebruikmaken van de speciale regelingen voor ondernemers, zoals de zelfstandigenaftrek en startersaftrek. Als je personeel in dienst neemt, krijg je te maken met loonheffingen.
Van een vennootschap onder firma is sprake als je samen met anderen (de firmanten of vennoten) een onderneming begint.
Oprichting
Bij een VOF brengt iedere vennoot geld, kennis en/of andere goodwill in. Het is aan te raden om hierover duidelijk afspraken te maken en deze vast te leggen in een VOF-contract. Hiermee regelen jullie de onderlinge spelregels. Je kunt zelf een VOF-contract opstellen of je kunt een deskundige inschakelen. Een deskundige kan voorkomen dat jullie belangrijke zaken over het hoofd zien, zoals de wijze waarop de vertegenwoordiging van de vennootschap plaatsvindt.
Uiteraard dient er ook een inschrijving bij de Kamer van Koophandel plaats te vinden.
Aansprakelijkheid
De VOF is geen rechtspersoon. Alle vennoten zijn volledig aansprakelijk voor schulden en claims van de VOF. Het maakt niet uit wie van de vennoten de schuld of claims heeft veroorzaakt. Schuldeisers zullen zich eerst proberen te verhalen op het vermogen van de vennootschap, maar als dat onvoldoende is, kunnen ze zich verhalen op het privé-vermogen van de vennoten.
Een later toetredende vennoot is ook aansprakelijk voor schulden die zijn ontstaan voordat hij toetrad. Het is als toetredend vennoot van belang de financiële positie te beoordelen en inzage te vragen in alle stukken. Ook zou je als toetredend vennoot met de huidige vennoten afspraken kunnen maken over de onderlinge draagplicht van eventuele bestaande schulden van de VOF. Uittredende vennoten blijven ook hoofdelijk aansprakelijk voor de schulden die zijn ontstaan tot aan het moment van uittreding. Ook bij uittreding kunnen de vennoten afspraken maken over de draagplicht. Privé-schulden van een vennoot kunnen door zijn schuldeisers niet worden verhaald op het zakelijk vermogen van de VOF.
Fiscaal
Elke vennoot die aan de eisen voor ondernemerschap voldoet, geldt voor de inkomstenbelasting als ondernemer. Voor de btw (omzetbelasting) is de VOF als geheel ondernemer. Als je bijvoorbeeld met z’n drieën een VOF vormt, zijn jullie alle drie ondernemer voor de inkomstenbelasting, maar is de vof ondernemer voor de btw. De afzonderlijke vennoten zijn voor de btw geen ondernemer. Als je namens de VOF personeel in dienst neemt, krijgt de VOF te maken met loonheffingen.
Een BV kun je alleen of samen met anderen oprichten. Het kapitaal van een BV is verdeeld in aandelen, die in bezit zijn van de aandeelhouders. De hoogste macht ligt bij deze aandeelhouders. De bestuurders geven de dagelijkse leiding aan het bedrijf. Een BV kan ook een Raad van Commissarissen hebben, die toezicht houdt op het bestuur. Bij kleine BV’s is de bestuurder vaak ook de enige aandeelhouder en is dan directeur én grootaandeelhouder.
Oprichting
Zoals genoemd, kun je een BV alleen of samen met anderen oprichten. Dit gebeurt bij notariële akte. Hierin wordt onder meer vastgelegd hoeveel aandelen elk van de oprichters in de BV krijgt. Daarnaast dien je minimaal 1 eurocent in de vennootschap te storten. De notaris verzorgd ook de inschrijving in het handelsregister van de Kamer van Koophandel.
Voordat de BV officieel is opgericht, kun je al een onderneming voeren. Het gaat om de situatie waarin de notaris nog bezig is met de voorbereiding van de oprichting. Wanneer je handelingen namens de (op te richten) BV verricht, dien je te vermelden dat je optreedt namens de BV in oprichting (B.V. i.o.). Ook de BV i.o. dient in het handelsregister te worden ingeschreven. Een notaris dient te verklaren bezig te zijn met de oprichting.
Aansprakelijkheid
Met een BV ben je in principe niet persoonlijk aansprakelijk voor schulden van jouw onderneming. In een aantal situaties kun je wel persoonlijk aansprakelijk worden gehouden, bijvoorbeeld wanneer:
Fiscaal
De BV wordt beschouwd als de ondernemer. De btw-regels zijn op de BV van toepassing. De BV betaalt vennootschapsbelasting over salaris en dividend. Als de BV personeel in dienst neemt, krijgt de BV te maken met loonheffingen.
Bezit je als bestuurder minstens 5% van de aandelen? Dan heb je een ‘aanmerkelijk belang’ en ben je directeur grootaandeelhouder. Je betaalt dan inkomstenbelasting over jouw loon en eventueel dividendbelasting.
Kelly Felt
