Het Europese Hof van Justitie heeft in zijn uitspraak van 20 december geoordeeld dat de door Aldi verkochte champagnesorbet niet in strijd behoeft te zijn met de beschermde oorsprongsbenaming van champagne. Een interessante uitspraak, zo vlak voor de feestdagen.
Aldi heeft in of omstreeks 2012 in haar winkels “champagner sorbet” verkocht. Een sorbet bestaande uit 12% (echte) champagne. De Franse champagneboeren, verenigd in het Comité Interprofessionnel du Vin de Champagne, konden zich daarin echter niet vinden. Champagne is een “beschermde oorsprongsbenaming”. Volgens de boeren maakte de champagnesorbet, en dan in het bijzonder het gebruik van het woord ´champagne’, inbreuk op deze beschermde oorsprongsbenaming. De champagneboeren spanden daarom tegen Aldi een procedure aan bij de Duitse rechtbank. Omdat de beschermde oorsprongsbenaming is terug te vinden in Europese wetgeving, heeft de Duitse rechter vragen gesteld aan het Europese Hof van Justitie over de uitleg van die wetgeving.
De Europese wetgever heeft (Europese) streekproducten willen beschermen tegen namaak, althans tegen de mogelijkheid dat anderen in en vanuit andere streken die producten (onder dezelfde naam) gaan produceren. Dit heeft de Europese wetgever vanaf 1992 gedaan door middel van een verordening. In de verordening wordt, voor de bescherming, onderscheid gemaakt in drie categorieën: (1) de gegarandeerde traditionele specialiteit, (2) de beschermde geografische aanduiding en zoals genoemd (3) de beschermde oorsprongsbenaming.
Champagne is aldus een beschermde oorsprongsbenaming, en geniet daardoor bescherming. En naast champagne genieten bijvoorbeeld ook Italiaanse parmaham en Griekse fetakaas bescherming. In supermarkten is het niet voor niets dat op fetakaas gelijkende kazen niet als fetakaas maar bijvoorbeeld als witte kaas of saladekaas verkocht worden. In Nederland genieten onder meer de Opperdoezer Ronde-aardappel, basterdsuiker, Brabantse Wal-asperges en verschillende kaassoorten Europese bescherming. En nu de Groninger eierbal sinds dit jaar (immaterieel) cultureel erfgoed is, is het nog wachten op het moment dat de Groninger eierbal een beschermde oorsprongsbenaming wordt.
De vraag die het Europese Hof van Justitie te beantwoorden had, was of met het gebruik van de benaming ‘champagne’ voor het product ‘champagnesorbet’ onrechtmatig geprofiteerd werd van de beschermde oorsprongsbenaming ‘champagne’. Kort en eenvoudig gezegd komt het oordeel van het Europese Hof erop neer dat, indien en zolang (echte) champagne gebruikt wordt en wel dusdanig dat het een essentieel (smaak)onderdeel vormt van de (champagne)sorbet, geen sprake behoeft te zijn van onrechtmatig profiteren van de beschermde oorsprongsbenaming. Nog korter en eenvoudiger gezegd: zolang er champagne in de sorbet zit en de sorbet (ook echt) naar champagne smaakt, mag de sorbet van Aldi “champagnesorbet” genoemd worden. Dat maakt dus ook dat, wanneer de sorbet geen (echte) champagne als ingrediënt heeft dan wel de sorbet niet (voldoende) naar champagne smaakt, er mogelijk wel sprake is van het onrechtmatig profiteren van de beschermde oorsprongsbenaming van champagne.
Met de uitspraak van het Europese Hof van Justitie dient de Duitse rechter zich nog uit te laten over de vraag of de champagnesorbet wel (voldoende) naar champagne smaakt. Ik zie de Duitse rechter al voor me met een champagnesorbet in de hand om dat uit te testen. Indien de Duitse rechter van oordeel is dat de sorbet voldoende naar champagne smaakt, en champagne dus een essentieel onderdeel is van de sorbet, zal de Duitse rechter (waarschijnlijk) de vorderingen van de champagneboeren afwijzen.
Hoewel over smaakt niet te twisten valt, zo zegt men, maakt de uitspraak wel dat we tijdens de feestdagen niet alleen het glas kunnen heffen maar mogelijk ook nog van een lekker nagerecht kunnen genieten.
Een goede jaarwisseling en alle goeds voor 2018 toegewenst!
Tim Bodewes
Wilt u meer weten over beschermde oorsprongsbenaming? Merkrecht of bescherming van uw handelsnaam? De advocaten van de ICT|IE-branche helpen u graag verder!
